-
Is de Female Gaze tot stand gekomen in de beeldendekunst? Zo ja, hoe?
Om te beginnen, iedereen kan met gemak vele grote meesters uit de kunstgeschiedenis opnoemen maar geen één vrouw… Michelangelo, Rembrandt van Rijn, Caravaggio, Johannes Vermeer, Picasso, Frans Hals. Wie kent ze niet? Judith Leyster, Anguissola, Maria van Oosterwijck, Gentileschi, Rachel Ruysch, Claudel, Goncharova. Wie kent ze wel?
Karin Haanappel heeft hier een boek over geschreven ‘Herstory of Art’. Hoe vrouwelijke kunstenaars vaak in de vergetelheid zijn geraakt of in de schaduw zijn gebleven van ‘de grote meesters’. Zo verteld Haanappel hoe de tijdgeest in de 19e eeuw bepalend is geweest voor onze blik op de kunstgeschiedenis. In deze tijd had de vrouw een ondergeschikte positie en waren aangewezen op het huishouden, zorgen voor de kinderen en een goede echtgenote zijn. Door deze tijdsgeest hebben we te maken met een gecreëerde waarheid.
In de kunstgeschiedenis waren zeker vrouwelijke pioniers. Waaronder Sofonisba Anguissola. Toen Michelangelo haar werk zag zei hij: “ze heeft het talent van een man”.
Volgens Haanappel kan je meestal zien of een kunstwerk door een man of een vrouw is gemaakt en dat heeft te maken met de Blik ( the Female/Male Gaze ). Rodin Beeldhouwde zijn vrouwen uitdagender terwijl zijn leerlinge Camille Claudel een vrouw beeldhouwde als een persoon.
Zo verteld de film Big Eyes (2014) het verhaal over Schilder Margaret Keane. Waar ze de naam van haar man onder haar schilderijen liet zetten omdat het dan beter verkocht. Later nadat ze gescheiden waren heeft zij het recht op de schilderijen terug geclaimd.